آن مردِ اسلام‌خواهِ شجاعِ مبارزِ بزرگ
مشق شب:
امام حسن(علیه السلام) فرمودند:هرگاه خواستى عزّتى پیدا کنى،بدون این که عشیره اى داشته باشى، و هیبتى پیدا کنى، بدون این که سلطنتى داشته باشى، از خوارى نافرمانى خدا خارج شو و داخل عزّت طاعت خدا گرد. [بحار الأنوار، ج۴۴، ص ۱۳۸، باب ۲۲، ح ۶]
1-امروزه اگر ریشه‌های آزادی‌خواهی و توجه به اسلام در کشورهایی مانند ترکیه، پاکستان، هندوستان، مصر و ایران دیده می‌شود بی‌گمان رگه‌هایی از اندیشه‌های او و رهروان وی دارد. [پژوهشکده باقرالعلوم، سیدابوالحسن توفیقیان]
2-درباره پیدایش روح عصیان‌گری و بیداری علیه استعمار، نقش سیدجمال در جنبش‌های معاصر مصر به عنوان سر سلسله سایر جنبش‌های آزادی‌خواهی مسلمانان، بی‌منازعه بوده است. [روشنفکران عرب و غرب، هشام شرابی، ترجمه عبدالرحمن عالم]
3-او در سال 1285 قمری از راه دریا وارد مصر شد و در مدرسه جامع الأزهر با علمای بزرگ آن کشور ملاقات کرد و در اقامت‌گاه خود برای جوانان عرب کرسی درس بر پا نمود. او با سخنرانی‌های پر شور جوانان را مجذوب خویش ساخت. ولی این سفر 40روز دوام نیاورد؛ زیرا حکم اخراج وی از سوی «خدیو مصر» صادر شد. [حوزه]
4-شاید یکى از دلائلى که سید کشور مصر را براى تبلیغ انتخاب کرد، این بوده است که ملت مصر، مسلمان و وارث تمدن کهنى بودند که استعداد خوبى در پذیرش احکام نورانى توحید و شکوفایى جوانه هاى بیدارى داشتند. [باشگاه اندیشه]
5-نتیجه تبلیغات سیاسى و فعالیت‌هاى اجتماعى سید در مصر، یک سال بعد در آن کشور، انقلابى به پا کرد که یکى از شاگردان سید جمال به نام «اطهر عرابىپاشا» موفق به اداره این انقلاب شد و سرانجام کارهاى کشورى و لشکرى به دست وى افتاد. [باشگاه اندیشه]
6-مصر اولین کشور اسلامی است که در اواخر قرن هجدهم -قبل از همه کشورها- با فرهنگ غربی آشنا شد و اولین کشور اسلامی بود که در مقابل همان فرهنگ اروپایی و غربی ایستاد و عیوب آن را فهمید و در برابر آن مقاومت کرد. سیدجمال الدین بزرگ، آن مرد اسلام‌خواه شجاع مبارز بزرگ، بهترین جایی را که برای مبارزات خود توانست پیدا کند مصر بود. حرکات اسلام‌خواهی در مصر چنین سابقه‌ای دارد. مصر شد رهبر دنیای عرب از لحاظ فکری و سیاسی. در یک دوران طولانی کشورهای عرب به مصر نگاه می‌کردند. [سخنان رهبر معظم انقلاب در نماز جمعه 15بهمن 1389]
» بیش‌تر: مصلح شرق؛ ویژه‌نامه سیدجمال‌الدین اسدآبادی
وقتی آقا از مصر حرف میزد و میگفتند مصر اولین کشوری بود که با فرهنگ غربی آشنا شد، اشتباهاً گفتند مصر اولین کشوری بود که با فرهنگ اسلام آشنا شد! وقتی آقا از کلمه "معذرت میخواهم" برای تصحیح حرف خودشون استفاده کردند، با خودم گفتم این کلمه تنها از دهان یک رهبر شیعه و خاضع و خاشع در برابر خدا و تسلیم خداست که بیرون میاد و هیچ رهبر و مسئولی در هیج کجای دنیا به این خضوع نمیتوان یافت.